Lạm phát Mỹ cao nhất gần 13 năm – Phép thử lửa với Fed 17:12 14/07/2021

Bất chấp việc lạm phát Mỹ lên cao nhất gần 13 năm, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ và Nhà Trắng đều cho rằng lạm phát cao trong thời kỳ kinh tế phục hồi chỉ là tạm thời.

Giá tiêu dùng tại Mỹ tăng nhanh bất ngờ trong tháng 6 và đây trở thành thách thức lớn đối với Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và Nhà Trắng khi họ đều cho rằng lạm phát cao trong thời kỳ kinh tế phục hồi chỉ là tạm thời.

Tháng 6, CPI của Mỹ tăng 5,4% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là tốc độ nhanh nhất kể từ tháng 8/2008, cao hơn mức tăng 5% của tháng trước và mức tăng dự báo 4,9% của giới chuyên gia. Còn nếu so với tháng trước đó, chỉ số giá tiêu dùng tăng 0,9%, mức tăng lớn nhất kể từ tháng 6/2008, theo số liệu của Cục Thống kê Lao động Mỹ.

Nếu không tính các mặt hàng dễ biến động giá như thực phẩm và năng lượng, CPI lõi của Mỹ tăng 4,5% trong tháng 6, cao hơn nhiều mức tăng 3,8% của tháng trước đó.

Số liệu lạm phát được giới đầu tư, chuyên gia kinh tế và các nhà hoạch định chính sách đặc biệt quan tâm trong bối cảnh thị trường đang tranh luận gay gắt về việc liệu giá tiêu dùng có tăng mạnh do chính sách tài khóa và tiền tệ siêu điều chỉnh của chính phủ hay không.

Giá tăng mạnh nhất trong những ngành bị ảnh hưởng trực tiếp bởi đại dịch Covid-19. Các chi phí liên quan đến việc đi lại, như giá vé máy bay, tăng mạnh, trong khi tình trạng thiếu hụt chất bán dẫn cũng đẩy giá ôtô đã qua sử dụng lên cao. 

Đóng góp phần lớn (1/3) vào mức tăng của CPI tháng 6 bắt nguồn từ việc giá ôtô đã qua sử dụng tăng, theo Cục Thống kê Lao động Mỹ. Giá của mặt hàng này tăng 10,5% so với cùng kỳ năm ngoái trong tháng 6.

Theo đánh giá của Fed, lạm phát tăng cao trong năm nay chỉ mang tính tạm thời. Mọi thứ sẽ dịu bớt khi các lệnh phong tỏa liên quan đến đại dịch Covid-19 được nới lỏng hơn nữa và nguồn cung theo kịp nhu cầu vốn bị dồn nén lâu nay.

Tháng 6, các quan chức Fed từng dự đoán rằng CPI lõi sẽ tăng 3% trong năm nay, trước khi tăng chậm lại ở 2,1% trong năm 2022. Tuy nhiên, việc lạm phát bất ngờ tăng nhanh có thể gây áp lực lên Fed trong việc xem xét giảm tốc độ kích thích tiền tệ bằng cách giảm mua tài sản nhanh hơn dự kiến ban đầu.

“Dường như có rất ít lý do để Fed tiếp tục chương trình nới lỏng định lượng thông qua việc mua tài sản 120 tỷ USD mỗi tháng. Chúng ta sẽ cùng theo dõi phiên điều trần sắp tới của Chủ tịch Fed Jerome Powell để xem cơ quan này có ý định thắt chặt chính sách hay không”, James Knightley, chuyên gia kinh tế quốc tế tại ING, nói.

Giống Fed, các quan chức trong chính quyền của Tổng thống Joe Biden cũng bày tỏ sự tin tưởng rằng giá cả hàng hóa sẽ tăng chậm lại trong thời gian tới, ngay cả khi số liệu của tháng 6 được công bố.

Trên Twitter, Hội đồng Cố vấn Kinh tế của Nhà Trắng đăng một loạt dòng tweet để bảo vệ quan điểm này. Họ cho rằng nếu không có những gián đoạn liên quan đến dịch Covid-19 và chuỗi cung ứng không gặp vấn đề, CPI lõi đã tăng 0,22% so với tháng trước, thấp hơn mức tăng 0,28% của tháng 5 và 0,31% của tháng 4.

“Chúng ta đang ở nơi mà một loạt dịch vụ liên quan đến đại dịch Covid-19 vẫn đang cố gắng bình thường hóa giá cả trở lại mức trước đại dịch. Chúng ta đang ở trong một thế giới mà sự tắc nghẽn tập trung chủ yếu vào ngành ôtô,… còn mọi thứ khác trong CPI lõi thì đều có xu hướng tăng chậm lại”, một quan chức Nhà Trắng nhận định.

Tuy nhiên, các nhà lập pháp của đảng Cộng hòa lại phàn nàn về CPI tháng 6, cho rằng các chính sách kích thích tài khóa quy mô lớn của chính quyền Biden đã khiến nền kinh tế “quá nóng” một cách nguy hiểm.

“Các hộ gia đình đang nhận thấy tình trạng tăng giá rõ ràng ở khắp mọi nơi, từ siêu thị cho tới trạm xăng, từ nhà ở cho đến ôtô đã qua sử dụng. Và hơn thế nữa. Tất cả điều đó phần lớn là do chính sách chi tiêu nửa vời của đảng Dân chủ”, theo ông Mitch McConnell, lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Thượng viện.

Theo NDH