Nợ công Mỹ chạm mức báo động: Nhà Trắng kêu gọi quốc hội hành động 15:35 31/12/2024

(tygiausd) – Ngày 31/12, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen cảnh báo rằng nợ công của Mỹ có thể đạt mức trần mới ngay trong tháng 1/2025, đồng thời kêu gọi Quốc hội hành động để bảo vệ lòng tin và mức độ tín nhiệm của quốc gia.

Kể từ ngày 2/1/2025, trần nợ công – mức giới hạn cho chính phủ vay để thanh toán các hóa đơn – sẽ được thiết lập lại, phản ánh số nợ hiện có. Theo bà Yellen, nợ công Mỹ, hiện ở mức 36.200 tỷ USD, có thể chạm giới hạn mới trong khoảng thời gian từ ngày 14/1 đến 23/1, buộc Bộ Tài chính phải áp dụng các biện pháp đặc biệt để tránh nguy cơ vỡ nợ.

Các nhà lập pháp trước đó đã đình chỉ áp dụng trần nợ công đến ngày 1/1/2025, nhằm ngăn chặn nguy cơ chính phủ không đủ khả năng thanh toán. Tuy nhiên, việc nâng hoặc dỡ bỏ trần nợ vẫn là một chủ đề gây tranh cãi, đặc biệt khi phe bảo thủ trong đảng Cộng hòa phản đối khoản vay khổng lồ này.

Nếu trần nợ không được nâng lên, Mỹ sẽ đối mặt với nguy cơ vỡ nợ kỹ thuật, đồng nghĩa với việc không thể thanh toán các khoản vay. Điều này có thể gây ra một loạt hậu quả nghiêm trọng:

• Suy thoái kinh tế: Ngừng hoạt động của các chương trình quan trọng như trợ cấp an sinh xã hội, lương quân đội và tín dụng thuế trẻ em.
• Mất niềm tin: Làm lung lay vị thế của đồng USD trên thị trường tài chính toàn cầu.
• Thị trường hỗn loạn: Gây sốc lớn đối với thị trường tài chính và kinh tế Mỹ.

Nhà Trắng cảnh báo rằng một cuộc vỡ nợ sẽ dẫn đến tình trạng suy thoái và gián đoạn các hoạt động của chính phủ, gây tổn hại lớn đến cả nền kinh tế trong nước lẫn quốc tế.

Trần nợ công được áp dụng từ năm 1917 để giúp Quốc hội kiểm soát tổng mức nợ. Từ năm 1960, trần nợ đã được nâng 78 lần, bao gồm 49 lần dưới các tổng thống Cộng hòa và 29 lần dưới các tổng thống Dân chủ.

Hiện tại, Mỹ nằm trong nhóm các quốc gia có tỷ lệ nợ trên GDP cao nhất thế giới. Một số chuyên gia cho rằng điều này không đáng lo ngại khi lãi suất vay vẫn thấp. Tuy nhiên, căng thẳng chính trị và các cuộc tranh cãi về trần nợ đã làm gia tăng áp lực tài chính và rủi ro bất ổn.

Trump và tranh cãi về việc loại bỏ trần nợ

Lần đầu tiên, Tổng thống đắc cử Donald Trump ủng hộ ý tưởng loại bỏ trần nợ, gọi đây là một “hạn mức tâm lý” không cần thiết. Ông Trump cho rằng việc duy trì trần nợ chỉ gây thêm rào cản cho chính sách chi tiêu và đầu tư.

Phát biểu mới đây, ông Trump tuyên bố: “Nếu đảng Dân chủ muốn loại bỏ trần nợ, tôi sẵn sàng dẫn đầu”. Ý tưởng này nhận được sự ủng hộ từ một số nhà lập pháp Dân chủ, như Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren, nhưng lại vấp phải phản đối mạnh mẽ từ phe bảo thủ Cộng hòa.

Hạ nghị sĩ Chip Roy nhấn mạnh: “Tôi không ủng hộ việc nâng hay loại bỏ trần nợ mà không kèm theo các biện pháp cắt giảm chi tiêu thực sự”.

Trong bối cảnh Quốc hội sắp phải đưa ra quyết định, việc duy trì hoặc loại bỏ trần nợ sẽ là một phép thử lớn cho khả năng phối hợp giữa các đảng phái chính trị tại Mỹ. Dù vậy, áp lực lớn nhất hiện nay vẫn là làm thế nào để đảm bảo chính phủ duy trì hoạt động, đồng thời bảo vệ nền kinh tế khỏi các rủi ro tiềm tàng khi thời hạn trần nợ đang cận kề.

Dự kiến, các cuộc thảo luận gay gắt về vấn đề này sẽ tiếp diễn trong những tuần đầu năm 2025, đặt ra những thách thức lớn không chỉ cho chính quyền Trump mà còn cho cả nền kinh tế Mỹ.

Tổng hợp