Tìm cách “nung chảy” vàng trong dân 10:09 16/01/2017

Trong nhiều năm qua, đã có nhiều ý kiến tranh luận trái chiều về việc huy động nguồn lực vàng trong dân. Tuy nhiên, mới đây, Chính phủ đã yêu cầu Ngân hàng Nhà nước (NHNN) nghiên cứu huy động nguồn lực vàng, ngoại tệ trong dân cư, nhưng theo hướng “nung chảy”, thông tin này đã chốt lại những đề xuất, tranh luận suốt thời gian dài.

Một lượng vàng ước lên đến 500 tấn của người dân hiện đang nằm “bất động” là sự lãng phí rất lớn. Trong bối cảnh đất nước đang cần vốn sử dụng vào sản xuất – kinh doanh, việc huy động nguồn lực này thực sự hữu ích. Nhưng để thực hiện được đề xuất này, Nhà nước cần phải trả lời được những câu hỏi vốn không phải dễ dàng.

Hiểu đúng thế nào

Trước đây, đã có nhiều ý kiến cho rằng việc Chính phủ muốn huy động vàng trong dân để tăng nguồn vốn đầu tư cho nền kinh tế có khác gì so với huy động vốn vàng của các ngân hàng trước đây, khi mà các ngân hàng này cũng dùng nguồn vốn này để cho doanh nghiệp (DN) vay lại, tức là cũng rót vốn vào nền kinh tế. Nếu như trước đây, rủi ro tỷ giá nằm tại các ngân hàng thì với đề xuất này, rủi ro sẽ dồn về phía NHNN.

Tại hội nghị triển khai nhiệm vụ năm 2017 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chia sẻ cụ thể hơn về quan điểm này. “Chúng ta biết rõ tiền nằm trong dân. Tôi không nói là ngân hàng huy động tiền, vàng trong dân, đó là một số người hiểu lầm”, Thủ tướng nói rõ. Quan điểm trên của Thủ tướng là cần xây dựng cơ chế chính sách làm sao để tạo được môi trường vĩ mô ổn định, môi trường kinh doanh cải thiện, giá trị và niềm tin vào đồng tiền Việt Nam được củng cố, qua đó sẽ kích thích nguồn lực vàng và ngoại tệ chuyển động, đi vào sản xuất kinh doanh. “Điều này hoàn toàn khác với cách hiểu rằng huy động là ngân hàng hoặc Nhà nước đi vay vàng và ngoại tệ, thông qua nghiệp vụ huy động – cho vay trước đây của các ngân hàng thương mại” Thủ tướng nói rõ hơn.

Trước đó, tháng 11/2012, Chính phủ chủ trương làm sao để người dân bán vàng ra, thay vì dồn ngoại tệ của nền kinh tế để nhập vàng về rồi “chôn” trong dân cư, các ngân hàng thương mại bắt đầu ngừng huy động vàng. Vốn vàng từng bước được bóc khỏi hệ thống, cùng với chính sách chấm dứt cho vay vốn bằng vàng. Sau 6 tháng triển khai, có tới khoảng 60 tấn vàng đã được người dân bán lại cho hệ thống ngân hàng thương mại (với nhu cầu chính để tất toán trạng thái), đây là kết quả bước đầu thực hiện quan điểm và lựa chọn “nung chảy” nói trên.

Từ đó cho đến nay, NHNN đã không phải nhập khẩu vàng, vàng trong nước đã tự chuyển biến thành VNĐ để tự cân đối, đáp ứng nhu cầu vốn của thị trường.

Theo các chuyên gia tài chính – ngân hàng, con số 500 tấn vàng còn tồn trong dân chỉ đơn thuần tính trên số liệu thống kê xuất nhập khẩu vàng của Việt Nam trong những năm qua, còn con số chính xác thì rất khó để đo đếm được.

Tuy vậy, để huy động được hết 500 tấn vàng này, theo ước tính, sẽ tương đương với gần 21 tỷ USD (với tỷ giá quy đổi vàng là 35 triệu đồng/lượng và tỷ giá USD/VND là 22.700 đồng), rõ ràng đây là con số rất lớn đối với nền kinh tế.

Cách nào khai thác nguồn vốn khủng?

Theo Hiệp hội kinh doanh vàng Việt Nam (VGTA), sau một thời gian dài siết chặt, hiện nay, thị trường vàng đã dần đi vào ổn định. Việc Chính phủ quyết định tái huy động vàng trong dân là cần thiết, nhằm cung cấp cho thị trường một lượng vốn khủng, tránh lãng phí.

Song, có một số ý kiến cho rằng chủ trương là cần thiết, đâu là giải pháp hiệu quả vẫn là bài toán khó cho năm 2017.

Theo ông Nguyễn Thành Long, Chủ tịch Hiệp hội kinh doanh vàng Việt Nam, trước hết, NHNN xây dựng quy chế chặt chẽ về nghĩa vụ, quyền lợi của NHNN trên cơ sở NHNN phải là đơn vị gom vàng về ngân hàng trung ương, chứ không phải để cho các ngân hàng thương mại huy động như lần trước.

Đưa ra các giải pháp, ông Long cho rằng NHNN có thể pháp phát hành chứng chỉ vàng dài hạn để gom vàng về. Sau đó, số vàng huy động được sẽ dùng làm tài sản thế chấp các ngân hàng hoặc tổ chức tài chính nước ngoài để vay ngoại tệ, với lãi suất thấp đem về phục vụ các dự án phát triển kinh tế – xã hội.

Trao đổi về vấn đề này, bà Nguyễn Thị Cúc, Phó Tổng giám đốc công ty Vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ) cho rằng để đạt được mục tiêu “nung chảy” vàng thành VNĐ nhằm mục đích phục vụ nền kinh tế, tất nhiên phải có giải pháp khả thi, sử dụng vốn một cách hiệu quả, tránh lặp lại tình trạng các ngân hàng thương mại huy động vàng, sau đó cho vay lại, hoặc chuyển đổi sang tiền đồng, khi giá vàng tăng cao, ngân hàng sẽ mất thanh khoản.

Trước đó, vào giữa năm 2016, VGTA cũng đã kiến nghị tới Chính phủ và NHNN về việc nên cho huy động vàng để cung cấp nguồn vốn vào sản xuất – kinh doanh. Sau đó, có những tranh luận khá gay gắt về việc nên hay không huy động nguồn lực này. Bên cạnh những ý kiến đồng tình thì cũng có quan điểm không ủng hộ khi cho rằng nếu huy động vàng trong dân, cơ quan quản lý sẽ đi ngược lại các nguyên tắc kinh tế cũng như chủ trương chống đô la hóa, vàng hóa.

Theo Thoibaokinhdoanh.